Ajo u nënshkrua më 13 gusht 2001 në qytetin e Ohrit, pas një konflikti të armatosur disa mujor midis Ushtrisë Çlirimtare Kombëtare (UÇK) dhe forcave të sigurisë së Maqedonisë së Veriut.
Çfarë ishte Marrëveshja e Ohrit?
Qëllimi: Ndali luftën dhe hapi rrugën për reforma që garantonin të drejtat e shqiptarëve dhe komuniteteve tjera jomaqedonase në vend.
Palët nënshkruese: Përfaqësues të partive politike shqiptare dhe maqedonase, me ndërmjetësimin e faktorit ndërkombëtar (SHBA, BE dhe NATO).
Pikat kryesore të marrëveshjes:
1. Barazi gjuhësore
Gjuha shqipe u bë gjuhë zyrtare në nivel lokal dhe kombëtar, në zonat ku shqiptarët janë mbi 20% e popullsisë.
2. Përfaqësim i drejtë
Shqiptarët dhe komunitetet tjera duhet të kenë përfaqësim proporcional në administratën publike, polici dhe ushtri.
3. Decentralizim i pushtetit
Kompetenca më të mëdha për komunat, përfshirë arsimin, kulturën dhe financat lokale.
4. Simbolet kombëtare
Lejohet përdorimi i flamurit dhe simboleve të komuniteteve në hapësira publike.
5. Siguria dhe çarmatosja
UÇK dorëzoi armët tek NATO dhe integrimi i ish-luftëtarëve në jetën civile dhe institucione.