Përshpejtim gradual të rritjes ekonomike dhe përshpejtim të rritjes së çmimeve, shkallë mesatare të inflacionit prej 3,5 për qind dhe përshpejtim gradual të aktivitetit kreditor në periudhën e ardhshme trevjeçare, janë projeksionet e Bankës Popullore që i përmban Raporti më i ri tremujor që e prezantoi sot guvernatorja Anita Angellovska Bezhoska.
Sipas projeksioneve, parashihet shkallë e rritjes së PBB-së prej 2,6 për qind në vitin 2024 dhe nga 3,6 për qind në vitin 2025.
Për vitin 2026, siç theksoi Angellovska – Bezhoska, pritet përshpejtim mesatar i rritjes, në kushte të rrethinës më të favorshme të jashtme, ambient më i qëndrueshëm dhe prirje më e madhe për konsum dhe investime.
“Projeksionet makroekonomike për periudhën 2024 – 2026 i referohen një pasqyre makroekonomike kryesisht të ngjashme me projeksionet e tetorit. Përsa i përket rritjes ekonomike, në periudhën e ardhshme pritet një përshpejtim gradual, por pak më i ngadaltë se parashikimet e tetorit. Këto vlerësime reflektojnë arritje më të dobëta në vitin 2023, si dhe vlerësime për mjedis të jashtëm paksa më pak të favorshëm dhe ndikim të vonuar të faktorëve të brendshëm, pra zbatim më të ngadaltë të aktiviteteve ndërtimore në lidhje me projektet e reja të infrastrukturës. Normat e rritjes së PBB-së pritet të jenë 2,6 përqind në 2024 dhe 3,6 përqind në 2025, krahasuar me pritjet e tetorit prej 3 dhe 4 përqind në 2024 dhe 2025”, tha guvernatorja.
Sipas saj, inflacioni edhe në këtë cikël do ta ruajë shtegun e rregullimit në rënie deri në fund të periudhës së projeksioneve.
“Projeksionet për vitin 2024 tregojnë ngadalësim në rritjen e çmimeve dhe normës mesatare të inflacionit prej 3,5 për qind është në kufirin e rënies në intervalin e pritur në tetor (3,5 − 4 për qind). Në afat të mesëm pritjet janë të papranueshme, gjegjësisht në periudhën 2025 − 2026 inflacioni do të vendoset në mesataren historike prej 2 për qind”, informoi Angellovska Bezhoska.
Qëndrimi i jashtëm i ekonomisë vendore edhe në kuadër të projeksioneve më të reja vlerësohet si e favorshme, gjatë realizimeve më të mira në vitin 2023 nga pritjet (suficit i realizuar në llogarinë vijuese), kryesisht për shkak të uljes më të dukshme të importit.
“Normalizimi gradual i importit të lëndëve të para dhe materialeve, pas rënies në vitin e kaluar, në kushtet e një bilanc të qëndrueshëm energjetik, do të jetë faktori kryesor për arritjen e një deficiti mesatar të llogarisë rrjedhëse prej 2,4 për qind të PBB-së në vitin 2024. Në periudhën në vijim, ndikimi më i fortë i kërkesës për eksport, në kushtet e stabilizimit të çmimeve të energjisë dhe produkteve parësore, do të kontribuojë në një ulje të caktuar të deficitit te transaksionet rrjedhëse në nivelin prej 2,1 për qind të PBB-së në vitet 2025 – 2026. Gjatë gjithë periudhës së projeksionit priten hyrje solide neto në llogarinë financiare, me të cilat rezervat devizore do të vazhdojnë të rriten dhe do të mbahen në nivelin e duhur, duke garantuar stabilitetin e kursit devizor”, theksoi Angelovska-Bezhoska.
Siç përmendi, në kushte të një sistemi bankar të qëndrueshëm dhe të besueshëm dhe të një dobësimi gradual të rreziqeve për ekonominë, pritet që rritja e kredisë të përshpejtohet mesatarisht në vitin 2024, përkatësisht do të jetë 6,1 për qind.
“Me përshpejtimin gradual të rritjes ekonomike dhe stabilizimin e pritjeve, në periudhën e ardhshme pritet një përshpejtim i aktivitetit të tregut të kredisë, ku rritja për periudhën 2025-2026 do të ishte mesatarisht 6,8 për qind. Aktiviteti kreditor do të mbështetet edhe nga rritja e totalit të depozitave, e cila në fund të vitit 2024 do të arrinte në 7,4 për qind dhe do të përshpejtohej në 7,6 për qind në periudhën 2025-2026”, tha guvernatorja.
Rreziqet për skenarin bazë makroekonomik, si nga mjedisi i jashtë, ashtu edhe nga ai i brendshëm, mbijetojnë dhe janë kryesisht të ngjashme, shpjegoi, me projeksionet e tetorit. Në të njëjtën kohë, është e nevojshme edhe të ndiqen politikat që ndikojnë në kërkesën agregate në ekonominë e brendshme dhe kujdes më të madh, përfshirë edhe nga aspekti i tregut të punës.
Angelovska-Bezhoska po ashtu tha se në tremujorin e parë të vitit 2024, Banka Popullore e ka ruajtur maturinë e politikës monetare, në përputhje me kushtet në ekonomi.
“Banka Popullore do të vazhdojë të monitorojë me kujdes të dhënat dhe rreziqet makroekonomike dhe, si më parë, do të marrë të gjitha masat e nevojshme, duke përdorur të gjitha instrumentet në dispozicion, për të ruajtur stabilitetin e kursit devizor dhe për të stabilizuar inflacionin në afat të mesëm”, nënvizoi Angelovska- Bezhoska.