Shruan:
Taxhudin Hamidi
Te mos i detyrojme njerëzit te binden ne të pavërtetën.
Si shembulli i paqetimit të kutisë largë syve të opinionit!
Kemi kaluar një epokë të gjatë në akuza dhe gjykime pa argumente.
Kjo gjendje ka krijuar një bindje të gabuar ndaj argumenteve të shtruara para syve të popullit të vuajtur.
Njeriu duhet t’i mundësohet të krijojë argumente autohtone të pa thyera dhe të pa lakuara.
Atgumenti mbetet argument.
Mirpo kërkonë kohë dhe standatrte juridike.
Ata nuk asgjësohen ata munden të plogështohen por asnjëherë nuk asgjësohen.
Sa më shumë që fshehen nga opinioni ata shndërohen edhe më të fuqishme përmbrenda intuitës dhe njohjes së mbrendshme të logjikës së njerëzve.
Secili njeri mundet të vertetohet me mirësine e puneve te verteta.
Edhe pse ata shfaqin rrugën e vështirë dhe të pa zgjidhur.
Kritika si një rrugë e cila gjurmonë aspektin e humbur të argumentit ?
Kritika është mendimi i mbrehtë që largon bëzhdillat nga logjika e mendimit me perspektivë frontale.
Kritka mundet te ndodhë atëhere kur argumentet nuk peshojnë në favor të duhur.
Edhe argumenti nuk mundet të qëndrojë në publikë në mungesë të kritikës juridike.
E vërteta nuk mundet të ngjitet apo të integrohet në shoqëri nëse nuk shfaqet gibeti – përfolja e dobishme.
Institucioni i legjislacionit islam gibetin ndaj krimit – shthurja nuk e kategorizonë si lëndë të ndaluar por , si një vepër të dobishme e cila ndihmon gjykatën dhe drejtësinë të gjykojë në favor të drejtësisë dhe jo të fuqisë materiale ( hegjemon).
Pra,për t’u ikur kritikave domodoshmerisht duhet të keshë jo mbrojtje fizike por mbrojtje te argumenteve të verteta.
Sepse e vërteta mundet të vritet përkohësosht por asnjëherë mbitet apo të vdes.
Sepse bota është e ndërtuar mbi ligjin e barazisë dhe drejtësisë.
Forca e shumë mendimtarëve ka qene argumenti.
Prandaj shumica e tyre është vrarë jo me argumente por me gjuajtje te shigjetave nga injoranca dhe ushtruesit e krimit.
Është tepër qesharake kur nuk ekzistojnë argumentet.
Edhe nëse ata janë të mbillura nga forca e korupcionit apo të interesave grupore.
Por ne vend te argumenteve zbërthehet një devalvim i vet ndërtimit të argumentit publik.
Publiku ështe i vetmi segment i cili e ndërtonë argumentin nga këndi i duhur.
Problemi nuk mundet të mbetet pa autorë dhe këtë investigim e lavronë logjika e ngadalshëm e popullit.
Por një ditë pas lavrimit do të varë titullin mbi këtë katrahurë të pa nevojshme për mendimin e tyre.
Ata këtë fenomen të desintegrimit me avantazhe të pa definuara e quajnë me argumentin e nocionit pipullorë gjithsesi turp apo të turpshëm.
Nocioni turp apo mbare.
Tek filozofija e
konceptit mendorë shqipëtarë llogaritet argument i cili nuk denoncohet nga asnje kohë dhe vend!
Mbetet turpi sinonim i turpit dhe denegrimit.
Prandaj ne faza te procesit te shkencës së natyres shoqerore nëse argumentet nuk ngjiten apo nuk integrohen me çështjet e nevojave sociale të apsorbuara nga populli dhe qytetarët, shfaqet konstatimi se çështja ka marrë tatëpjetën dhe patjetër të çkyqet struktura
e blamazhës pra “argumenteve” në favor të të vërtetës.
Nidiki i fjalës së vërtetë nuk humbet.
Ai mundet të mbulohet me mjete të ndryshme por kuptimi i të vërtetës do shfaqet pas nje kohe.
Ajo vetvetiu gjallëronë dhe ndërtohet me ndihmën e opinionit për të vërtetën.
Qoftë edhe me metoda të vështira mirpo impresioni i fjalës së vërtetë d’të gjejë kohën , vendin dhe njeriun.
Mendimi dhe mendimet nuk mundesh të i gjejshë identike
Cilësitë natyrore të njeriut si qenje racionale vazhdojnë të mbeten dhe zhvillohen në aspekte të ndryshme.
Nëse marrim një ilustrim shkollorë d’të shohim se mendimet nuk jan grupe dhe ekipa punuese në mungesë të ligjit dhe institucionit.
Pra, nese një grup merr një kuri dhe e mbyllë.
Grupi tjetër do të shfaq interedin dhe kurejshtjen të hap këtë kuri dhe të vërtetohet se çka përmban kutia e mbyllur.
Pranga idetë dhe mendimet në grupe i ngjajnë paqetimit të një kurie në grupe.
Idetë dhe argumentet shfaqen në shesh dhe në divan dhe sheshe të qytetit.
Përndryshe ata duhet të i kurdisish dhe të kultivosh me masa destabilizimi.
Ibn Haldun jo rastësisht ka insistuar në ate që shkenca në shoqërimin njerzorë ( shoqëria) ose kultura të mbetet pjesë e gilozofisë ose urtësisë, mundësisht të vendoset të studjohet si njohje apo mësime praktike.
Ibn Haldun* ( Ibn Haldun, HIF,fq.273, Zagreb) përkufizonë logjikën si shkenca e cila është rezistente ndaj të gabuarës- mëkatit.
Përparsia e tij identifikohet ngase bën dallimin e gabimit nga e sakta në gjendje të rëndësishme ndaj nocionet aksidentale dhe gjykimi.