Në një nga seancat e fundit, qeveria mori vendim për bashkimin e koncesioneve për shfrytëzimin e lëndëve të para minerale – xeheroret e bakrit dhe të arit në lokalitetin “v. Llovica” në komunën e Bosilovës dhe komuna e Novo Sellës e “Euromax Resources” (Euromax). Vendimi nuk gjendet në njoftimet zyrtare nga seancat e qeverisë, por është publikuar nga Gazeta Zyrtare.
Vjen vetëm pak ditë pasi “Doma” publikoi storjen “Gjykata e solli “Ekologun” e Nazif Destanit një hap më afër hapjes së minierës së Ilovicës”. Në të kemi bërë të ditur se Gjykata Administrative ka lënë në fuqi së fundmi padinë e “Euromax Resources” (Euromax) kundër vendimit të qeverisë për zgjidhjen e kontratës për një nga koncesionet e minierës “Ilovica-Stuka”. Aktgjykimi pasoi pasi Gjykata e Lartë Administrative e ktheu çështjen në rivendim, veprim që tek aktivistët civilë të “Zdrava Kotlina”, të cilët janë kundër hapjes së minierave në Strumicë, ngriti dyshime për ndikim politik në proces.
“DOMA” tashmë ka shkruar se Nazif Destani, themeluesi i kompanisë “Ekolog”, përmes kompanisë së tij në Holandë, më 24 janar të këtij viti, ka investuar tre milionë dollarë në aksione të kompanisë “Euromax”, e cila dëshiron të hapë një miniera e bakrit dhe e arit afër fshatit Llovicë të Strumicës. Në fakt, vetëm pesëmbëdhjetë ditë pasi Destani bleu aksionet në “Euromax”, Gjykata e Lartë Administrative vendosi të respektojë ankesën e kompanisë kanadeze, e cila për një kohë të gjatë ankohej para gjykatave maqedonase për vendimin e qeverisë për ndërprerjen e kontratës për një. të koncesioneve për shfrytëzimin e xehes në këtë lokacion.
Aktivistët e shoqatës “Zdrava Kotlina” dyshojnë se jo rastësisht gjykata ka marrë vendim në favor të “Euromax” vetëm dy javë pasi Destani u bë një nga aksionarët më të mëdhenj të kompanisë kanadeze përmes kompanisë holandeze dhe se tani Qeveria ka marrë një vendim për bashkimin e koncesioneve. Sipas tyre, Destani është person i afërt me BDI-në në pushtet dhe i shfrytëzon lidhjet e tij politike për të shtyrë projektin që mund të shkaktojë katastrofë mjedisore në Strumicë.
Dyshim shtesë mes tyre krijoi edhe fakti që anëtar i Gjykatës së Lartë Administrative është Subhi Yakupi, ish-anëtar i KSHZ-së me sugjerim të BDI-së.
“Ish-aktivisti politik i BDI-së tani po e shërben drejtësinë në gjykatë dhe tashmë kemi procedura të reja, të cilat faktikisht tregojnë se sa i pavarur është gjyqësori ynë. “Ekologu” – donatori më i madh i BDI-së vendosi të investojë dhe është shumë e qartë se përmes një mekanizmi janë mjaft të sigurt se do ta marrin koncesionin dhe do t’i kthejnë paratë. Një tregti tipike e ndikimit, korrupsionit, çfarë të doni”, tha Gjorgi Tanushev, aktivist nga “Zdrava Kotlina” dhe këshilltar në Komunën e Strumicës.
Beteja shumëvjeçare e ambientalistëve nga “Zdrava Kotlina” më 17 dhjetor 2019 dukej si e fituar pasi Qeveria njoftoi se ishte marrë vendim për ndërprerjen e marrëveshjes koncesionare. Arsyeja e kësaj lëvizjeje ishte se investitori nuk ka paraqitur kërkesë me dokumentacion të plotë për marrjen e licencës për shfrytëzimin e burimeve minerale brenda afatit të përcaktuar, pra katër vjet pas lidhjes së kontratës. Qeveria e kryeministrit të atëhershëm Zoran Zaev e prezantoi si sukses të madh dhe konfirmim se kujdeset për shëndetin e qytetarëve dhe një ditë më vonë me këtë u mburr edhe LSDM-ja e Strumicës.
Ndonëse “Euromax” e ka paditur Qeverinë për disa vite pa sukses, gjykatat deri vonë kanë refuzuar paditë. Mirëpo, pasi Nazif Destani nga “Ecolog” përmes kompanisë së tij holandeze u bë një nga aksionarët mazhorancë në kompaninë kanadeze, gjykatat dhe qeveria shpejt ndryshuan mendje.
Në pyetjet tona lidhur me këtë rast, Qeveria dhe Ministria e Ekonomisë thonë se kanë vepruar në bazë të aktvendimit të Gjykatës Administrative dhe se nuk do të japin leje për shfrytëzimin e xehes pa konsultim dhe miratim të popullatës vendase.
E gjithë përgjigja e Qeverisë KËTU.
Aktivistët nga “Zdrava Kotlina” besojnë se “Ilovica” është bombë mjedisore që mund të shkaktojë dëme të pallogaritshme në mbarë rajonin. Sipas tyre, nëse projekti realizohet, investitori do të fitojë miliona euro dhe banorëve do t’u lihet një vendgrumbullim hidroshesh ku mbetjet e minierës do të depozitohen pas flotacionit për të ndarë bakrin dhe arin. Ata janë të vendosur të ndalojnë me çdo kusht hapjen e minierës dhe tashmë po paralajmërojnë protesta kundër vendimit të qeverisë për bashkimin e koncesioneve.
Kjo përmbajtje është prodhuar nga Instituti për Studime të Komunikimit
Gazetari: Martin Pushevski