Sipas analizës së të dhënave satelitore të publikuara, planeti ka humbur një sipërfaqe pyjesh në madhësinë e Zvicrës ose Holandës deri në vitin 2022, me ekosistemin jetik duke u shkatërruar kryesisht nga bujqësia dhe blegtoria.
Kjo do të thotë se një zonë me madhësinë e një fushe futbolli shkatërrohej ose digjej çdo pesë sekonda gjatë vitit 2022, një rritje prej 10 për qind nga viti i kaluar, raportoi Instituti i Burimeve Botërore (WRI) me qendër në Uashington.
Platforma satelitore e monitorimit të shpyllëzimit të WRI, Global Forest Watch (GFW), regjistroi shkatërrimin në vitin 2022 të më shumë se 41 milionë hektarëve të pyjeve të virgjëra tropikale, të konsideruara kritike për biodiversitetin e planetit dhe për ruajtjen e qymyrit të dioksidit të karbonit.
Vendi më i prekur është Brazili, ku ndodhen 43% e pyjeve të shkatërruara. Kjo pasohet nga Republika Demokratike e Kongos (13%) dhe Bolivia (9%).
“Ne po humbasim një nga mjetet tona më efektive për trajtimin e ndryshimeve klimatike, mbrojtjen e biodiversitetit dhe mbështetjen e shëndetit dhe jetesës së miliona njerëzve,” komentoi drejtoresha e GFW, Michaela Weiss.
Shpyllëzimi në vitin 2022 lëshoi 2.7 miliardë ton dioksid karboni në atmosferë, ekuivalente me emetimet vjetore të karbonit të Indisë, vendi më i populluar në botë, vuri në dukje WRI.
“Që nga fillimi i shekullit ne kemi parë shkatërrimin e disa prej ekosistemeve pyjore më të rëndësishme në planet, pavarësisht përpjekjeve prej vitesh për të ndryshuar këtë prirje”, theksoi Weiss.
Rreth 1.6 miliardë njerëz, pothuajse gjysma e të cilëve u përkasin fiseve indigjene, varen drejtpërdrejt nga pyjet për jetesën e tyre.
Në Brazil, shpyllëzimi u përkeqësua nën presidencën e Jair Bolsonaro (2019-2023) dhe u rrit me 15% çdo vit, sipas raportit të GFW.
Pasardhësi i tij, Luiz Inacio Lula da Silva, i cili u betua në janar, është zotuar t’i japë fund shkatërrimit të Amazonës deri në vitin 2030. Por ekspertët thonë se ai do të duhet të përballet me shumë sfida për ta bërë këtë.
Përveç kësaj, shkencëtarët kanë frikë se pellgu i Amazonës do të kthehet përfundimisht në një savanë për shkak të ndryshimeve klimatike dhe shpyllëzimit. Ky tranzicion do të rezultojë në çrregullimin e kushteve të motit në Amerikën Latine dhe në pjesën tjetër të planetit.
Rreth 90 miliardë tonë dioksid karboni ruhen në pemët dhe tokën e pyllit të Amazonës, dyfishi i emetimeve vjetore globale.
“Ndalimi dhe kthimi i shpyllëzimit është një nga mënyrat më efektive që kemi sot për të zbutur situatën,” paralajmëroi Frances Seymour, një ekspert i WRI.
Në Republikën Demokratike të Kongos, gati 5,000,000 hektarë pyje u shkatërruan në vitin 2022, sipas raportit. Shkaku kryesor është bujqësia dhe prodhimi i qymyrit, jetik për familjet, 80% e të cilave nuk kanë energji elektrike.
Bolivia gjithashtu nuk arriti të zvogëlojë shkallën e shpyllëzimit, e cila në vend të kësaj u rrit me 32% në 2022 krahasuar me vitin e kaluar. Shkaqet kryesore janë kultivimi i kakaos, minierat e arit dhe zjarret.
Top Channel