Krerët e shtetit, të Kuvendit dhe të Qeverisë brenda pak ditësh do të marrin paga më të larta për rreth 70 mijë denarë. Pagat e kryetarit të Gjykatës Kushtetuese dhe të nënkryetarëve të Kuvendit do të rriten për rreth 60 mijë denarë, ndërsa të ministrave dhe deputetëve për rreth 56 mijë denarë, shkruan REL, transmeton Portalb.mk.
Pas pak ditësh zyrtarët do të fillojnë të marrin paga më të larta për rreth 1000 euro, pas vendimit të Gjykatës Kushtetuese, sipas të cilit pagat e funksionarëve mund të rriten për gati 80 për qind.
Pagat e funskionarëve llogariten duke shumëzuar bazën me një koeficient të caktuar në varësi të pozicionit. Ligji për pagat e zyrtarëve parasheh që bazë të jetë paga mesatare e vitit paraprak, por për vite me radhë është ngrirë në nivel më të ulët. Më 21 mars, gjykata vendosi të heqë ngrirjen, pas së cilës pagat do të rriten ndjeshëm.
Paga më të larta nga funksionarët kanë presidenti i shtetit, Kuvendit dhe Qeverisë. Ligji parashikon që ata të marrin pagë në masën e pagës mesatare të vitit të kaluar shumëzuar me koeficientin 4.5. Paga mesatare bruto e paguar në vitin 2022 është rreth 47 mijë denarë. Kësaj i shtohet një rritje prej gjysmë për qind për çdo vit stazh pune.
Sipas këtij vendimi, presidenti Stevo Pendarovski, kryetari i Kuvendit Talat Xhaferi dhe kryeministri Dimitar Kovaçevski për disa ditë do të kenë rritje të pagave prej rreth 70 mijë denarë. Deri më tani kanë marrë rreth 90 mijë, e tash e tutje rreth 160 mijë denarë.
Presidenti Stevo Pendarovski është i vetmi nga zyrtarët që ka paralajmëruar përllogaritje të detajuar të pagës aktuale dhe ka protestuar kundër rritjes së madhe.
Llogaritja e pagës aktuale të Presidentit të Shtetit, sipas Kabinetit të tij
Baza: 4,5 x 26,755,00 MKD = 120,398,00 MKD
Puna e kaluar: 18% e 120,398,00 mkd = 21,672,00 mkd
Gjithsej bruto: 142,070,00 mkd
Kontributet totale: 49.129,00 mkd
Paga neto: 92.941,00 mkd
Sipas përllogaritjes së Radios Evropa e Lirë, paga e rritur e presidentit, me vendim të Gjykatës Kushtetuese, do të jetë 164.817 denarë neto.
Llogaritja e pagës së presidentit të shtetit
Baza: 4,5 x 47,637 MKD = 214,366,5 mkd
Puna e kaluar: 18% e 214,366,5 mkd = 38,585,97 mkd
Totali bruto: 252,952.47 mkd
Totali i kontributeve: 70.826 mkd
Pagesa neto: 164.817 mkd
Sipas përllogaritjeve të Radios Evropa e Lirë, kryeministri Dimitar Kovaçevski do të marrë pagë prej 156.482 denarë, ndërsa kryetari i Kuvendit, Talat Xhaferi, 166.207 denarë. Paga mujore e zyrtarëve më të lartë në vend është disi më e lartë se çmimi i një metër katror sipërfaqe banimi në zonën qendrore të kryeqytetit.
Paga mesatare neto në Maqedoni tani është rreth 34 mijë denarë, ndërsa nga ky muaj paga minimale është ngritur në 20.185 denarë. Një punëtor me pagë minimale do të duhej të punonte tetë muaj për të fituar atë që do të fitonte një kryeministër apo president në një muaj. Një rrogëtari mesatar do t’i duheshin gati pesë muaj për të fituar pagën e Kryeministrit ose Presidentit.
Pas pagave të zyrtarëve më të lartë, sipas ligjit, me paga pasojnë kryetari i Gjykatës Kushtetuese dhe nënkryetarët e Kuvendit, të cilët kanë koeficientin 4 dhe tani do të marrin pagë rreth 140 mijë denarë nga 80 mijë duke supozuar se kanë 30 vjet stazh.
Deputetët, ministrat, guvernatori i Bankës Popullore, gjyqtarët kushtetues, kryetarja e komunës së Shkupit, avokati i popullit dhe sekretarët e Qeverisë dhe Kuvendit kanë koeficientin e llogaritjes së pagave 3.7. Paga e tyre do të rritet nga rreth 70 mijë në rreth 126 mijë denarë, duke supozuar se kanë 20 vite stazh pune.
Përjashtim bën vetëm ministri i Punëve të Brendshme, i cili ka 20 për qind shtesë në pagë për kryerjen e detyrës, pra paga e tij është pothuajse e njëjtë me atë të kryeministrit. Kështu, ministri i Punëve të Brendshme, Oliver Spasovski do të ketë pagë prej 153.037 denarë.
Çdo funksion pasues ka një koeficient pak më të ulët. Për shembull, një kryetar komune me më pak se 10 mijë banorë ka koeficientin 2.7.
Deri në vendimin e Gjykatës Kushtetuese, pagat bruto të zyrtarëve ishin llogaritur në atë mënyrë që koeficienti i përcaktuar për secilën pozitë shumëzohej me 26.755 denarë, në vend që të merrej paga mesatare bruto e paguar në vitin paraprak.
Gjykata Kushtetuese deklaroi se nuk ka vendosur për shumën e pagave, por është kërkuar vlerësimi i kushtetutshmërisë së dispozitave të veçanta. Është vlerësuar si antikushtetuese ngrirja e bazës deri më tani.
Presidenti Pendarovski i bëri thirrje Qeverisë që këtë çështje ta rregullojë me zgjidhje ligjore. Ai mendon se është “e papëlqyeshme rritja e pagave nga buxheti i shtetit në kohë krize ekonomike”.
Pas vendimit të Gjykatës Kushtetuese, zyrtarët e qeverisë thanë në fund të marsit se do të punohet për korrigjime, që pagat të mos jenë aq të larta, por gjithçka ka mbetur në premtime. Atëherë kryeministri Dimitar Kovaçevski tha se vendimet e Gjykatës Kushtetuese duhet të respektohen, sepse janë përfundimtare.
Autoritetet kanë siguruar prej muajsh se me ligjin e ri të pagave do të vendoset rend me pagat e zyrtarëve.
Zëvendëskryeministrja për qeverisje të mirë, Sllavica Gërkovska tha se ligji duhet të vendosë një sistem të pagesës së drejtë dhe të drejtë të pagave.
“Ka disa muaj që ministritë kanë punuar intensivisht për ligjin, momenti i parë, sapo të jetë në fazën përfundimtare, sigurisht që do të vihet në inspektim publik për diskutim. Dhe pas atij momenti do të dimë se cilat janë propozimet në këtë drejtim”, tha Gërkovska së fundi, duke iu përgjigjur pyetjeve të gazetarëve.
Ndër zv.kryeministrat ajo ka rrogën më të lartë, sepse ka stazh më të madh pune. Gërkovska duhet të marrë pagë prej rreth 130 mijë denarë. Pas saj vjen zëvendëskryeministri për Çështje Ekonomike, Fatmir Bytyqi, me rreth 127 mijë denarë. Zëvendëskryeministri i parë Artan Grubi dhe ministrat e Punëve të Jashtme dhe të Mbrojtjes, Bujar Osmani dhe Sllavjanka Petrovska, do të kenë pagë prej rreth 125 mijë denarë, sepse kanë të njëjtin stazh pune. Zëvendëskryeministri për çështje evropiane, Bojan Mariçiq, do të ketë pagë rreth 3000 denarë më pak se ata.
Qeveria nuk i është përgjigjur REL-it për shkallën e rishikimit të paralajmëruar të mundësive për uljen e koeficientëve për llogaritjen e pagave.
Qeveria publikon në faqen e saj pagat e kryeministrit dhe ministrave. Por atje akoma qëdrojnë ministrat e vjetër dhe pagat e vjetra, megjithëse disa ministra dhe zëvendësministra u zëvendësuan në fund të shkurtit dhe fillim të marsit, pasi qeveria mori partner të ri koalicioni.
Banka Botërore kërkoi nga Qeveria që të rishqyrtojë vendimin për rritjen e pagave, sepse “në kohë krize kjo rritje nuk është e drejtë”. Nga atje shpresojnë që Qeveria ta korrigjojë.